Dr. Christiaan van der Leij

Behandeling van varices bloedingen (TIPS, BRTO, PTO)

Er bestaan diverse interventieradiologische technieken voor de behandeling van varicesbloedingen, deze omvatten de plaatsing van een TIPS, retrograde (oa BRTO: Balloon-Occluded Retrograde Transvenous Obliteration)en antegrade (oa PTO: percutane transhepatische occlusie) occlusies van varices en de aanleg van mesocavale shunts.

Een belangrijke indicatie voor behandeling is bloedende maagvarices, refractair na endoscopische behandeling. Deze maagvarices, hoewel minder frequent dan oesophagusvarices, hebben een hoge morbiditeit en mortaliteit. Endovasculaire behandelingen omvatten de aanleg van een TIPS (Transjugular Intrahepatic Portosystemic Shunt) occlusie van de varix (oa Middels BRTO of PTO) of een combinatie van deze technieken.  

Er bestaan verschillende technische varianten voor de retrograde occlusie waarvan de BRTO de meest bekende is. Hierbij wordt een ballonkatheter gebruikt om de shunt te occluderen en sclerosans of embolisaat geinjecteerd. Voor en nadelen van deze techniek en varianten zoals CARTO (Coil-Assisted Retrograde Transvenous Obliteration) en PARTO (Plug-Assisted Retrograde Transvenous Obliteration) worden besproken. Het is belangrijk op de hoogte te zijn van de verschillende anatomische varianten en classificaties. Goede preprocedurele beeldvorming is dan ook essentieel. 

BRTO en vergelijkbare technieken tonen hoge klinische succespercentages, met lage complicatierisico’s in de periprocedurele fase. Complicaties zoals nierfalen, ballonruptuur en toename van oesophagusvarices komen voor, met name op de langere termijn. Onderling verschillen de klinische uitkomsten tussen de technische varianten niet veel, echter literatuur is beperkt en met name gebaseerd op (retrospectieve) cohortstudies. In vergelijking met het plaatsen van een TIPS shunt lijken de klinische uitkomsten ook goed.

De percutane plaatsing van een Mesocavale shunt kan worden overwogen wanneer een TIPS plaatsing niet mogelijk is. Deze endovasculaire variant op de chirurgische aanleg lijkt een hoog technisch succespercentage te hebben en gaat mogelijk gepaard met een lagere mortalteit, echter literatuur is beperkt. Vooralsnog moet deze techniek worden beschouwd als een rescue techniek. 

Bio
Dr. Christiaan van der Leij is interventieradioloog en universitair docent aan het Maastricht UMC+. Hij studeerde geneeskunde en specialiseerde zich in (interventie)radiologie aan het AMC in Amsterdam. Sinds 2015 is hij werkzaam in Maastricht, waar hij zich oa. toelegt op interventieoncologie, galweginterventies, portale hypertensie en neurovasculaire interventies.